Emtia piyasasında, geçen hafta aşağı yönlü bir seyir izlendi. Ekonomik aktiviteye yönelik endişelerin öne çıktığı emtia piyasasında, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin “şahin” sözle yönlendirmeleri ve ABD hükümetinin kapanabileceği endişelerinin de etkisi görüldü.
Fed yetkililerinin “şahin” tonlu açıklamaları devam ederken, Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, “Ekonomi görünenden daha güçlüyse faizlerin biraz daha yükselmesi ve uzun süre yüksek tutulması gerekecek.” dedi.
Fed üyelerinin çoğunun bu yıl bir faiz artışına daha ihtiyaç duyulacağını düşündüğünü ifade eden Kashkari, kendisinin de bu üyelerden biri olduğunu söyledi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de faiz oranlarının piyasaların beklediğinden daha uzun süre yüksek kalacak gibi göründüğünü belirtti. Faiz oranlarındaki artışa rağmen ABD ekonomisinin resesyondan kaçınmasının mümkün olduğunu vurgulayan Goolsbee, yine de birçok risk olduğunu kaydetti.
ABD’de açıklanan verilerden gelen olumsuz sinyallerin de emtia piyasasındaki satış baskısına etkisi oldu.
Fed’in faizleri beklenenden daha uzun süre yüksek tutacağına dair öngörülerin artmasıyla Conference Board (CB) Tüketici Güven Endeksi, eylülde aylık bazda 5,7 puan azalışla 103’e düşerek beklentilerin altında kaldı. Endeks, bu gerilemeyle son 5 ayın en düşük seviyesine indi.
Söz konusu gelişmelerin ardından yükseliş eğilimini üst üste 4. haftaya taşıyan ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise yaklaşık 14 baz puan artışla haftayı yüzde 4,58’den tamamlayarak son 16 yılın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
Dolar endeksi de yüzde 0,6 artışla 106,2 seviyesinden haftayı kapatarak son 1 senenin en yüksek haftalık kapanışını yaptı. Endeks böylece yükseliş eğilimini üst üste 11. haftaya taşımış oldu.
Değerli metallerde sert düşüşler görüldü
Geçen hafta değerli metallerde sert düşüşler görüldü.
Haftayı altın yüzde 4, gümüş yüzde 5,8, paladyum yüzde 0,4, platin yüzde 2,4 azalışla kapattı.
Altın fiyatları, güçlenen dolar ve ABD’de tahvil getirilerinin artmasıyla değer kaybetti.
Analistler, yüksek faiz ortamının altın başta olmak üzere değerli maden fiyatlarını baskıladığını söyledi.
Enerji emtiasında ise karışık bir seyir izlendi. Geçen hafta Brent petrol yüzde 0,4 değer kaybederken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz yüzde 11,1 değer kazandı.
ABD’de elektrik üretimindeki artış da doğal gaz talebinin arttığına işaret etti.
Fiyatlardaki düşüşte, gelişmiş ekonomilerin merkez bankalarının faizleri uzun süre yüksek seviyelerde tutacağı ve bu durumun küresel petrol talebinde düşüşe yol açacağı endişeleri etkili oldu.
Baz metallerde ise dalgalı bir seyir izlendi. Haftayı bakır yüzde 1,7, alüminyum yüzde 5,7, çinko yüzde 3,9 yükselişle, kurşun yüzde 1,7, nikel yüzde 3,5 düşüşle tamamladı. İmalat sanayi sektöründe küresel çapta görülen zayıflama metal fiyatlarını aşağı yönlü, madencilik maliyetlerinin yükselebileceğine yönelik endişeler ise yukarı yönlü etkiledi.
Buğday 3 yılın en düşük seviyesini gördü
Tarım tarafında da geçen hafta yoğun satış baskısı görüldü. Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 6,6, mısır yüzde 0,3, soya fasulyesi yüzde 1,6 azalırken, pirinç yüzde 0,5 arttı.
Buğday geçen hafta 0,5400 dolarla Eylül 2020’den bu yana en düşüş seviyeyi gördü.
Intercontinental Exchange’de işlem gören kahve yüzde 3,3, şeker yüzde 1,2, kakao yüzde 4,6 değer kaybederken, pamuk yüzde 1,5 artış kaydetti.
Artan resesyon ve talep endişeleri, özellikle buğday, kahve ve şeker fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
Üretim fazlası olacağı beklentileri, kahve fiyatlarında değer kaybına neden oldu. ABD Tarım Bakanlığı 2022/23 sezonunda 8 milyon torba üretim fazlası olacağını tahmin ediyor.
Şeker fiyatlarındaki düşüşte ise Çin ekonomisindeki yavaşlama etkili oldu. Şeker fiyatları, ayrıca küresel çapta büyük miktarda şeker tedariki sağlanacağı beklentileriyle de geriledi.
Brezilya realinin dolar karşısında değer kaybetmesi de şeker ve kahve fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Fildişi Sahili’ndeki çiftçilerin son yağmurların kakao bitkilerinde yeni çiçekler ve kabuklar ürettiğine dair açıklamalarının ardından, ülkedeki kakao üretimine ilişkin iyileşen görünüm de kakao fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
Çin’de tüketimi destekleyicisi politikalar ise pamuk fiyatlarını olumlu etkiledi.