Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, A Haber’de ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Bakan Şimşek, açıklamalarında şunları kaydetti;
(Londra’da Uluslararası yatırımcılarla görüşme) Türkiye’ye ilgi büyük. 3 gün boyunca aralıksız toplantılar yaptık. Aşağı yukarı yatırım camiasının hem yatırım fonları, hem yatırım bankaları, özel fonlar, alt yapı fonları aynı zamanda doğrudan yatırım yapan şirketler aşağı yukarı bütün yatırımcı yelpazesi ile bir araya gelme fırsatımız oldu. İlgi çok yoğundu. 85’in üzerinde kurum temsilci gönderdi. 100’ün çok üzerinde yatırımcı ile yoğun temaslarımız oldu. Çünkü Türkiye’nin potansiyeli büyük.
“Programımızın ana hedefi sürdürülebilir yüksek büyüme”
Türkiye kişi başına düşen milli geliri 10 bin doların üzerinde olan 7 ülkeden biri. Algıda ciddi bir iyileşme var. Büyük bir piyasa ve ilgi ciddi anlamda büyük. Bizim programımızın ana hedefi sürdürülebilir yüksek büyüme. Buna ulaşırken düşük tek haneli enflasyon ve bunu destekleyecek maliye politikası oluşturacağız. Bütüncül bir yaklaşım var.
“Enflasyonu çıpalayacak eşiklere doğru geliyoruz”
Fiyat istikrarı yani enflasyonun tek haneye düşmesi, maliye ekonomisi, kur korumalıdan çıkış gibi entegre birbirini destekleyen bir bütüncül yaklaşım var. Bu çerçevede bir program var. Programı uygulama açısından henüz erken aşamasındayız. Önümüzdeki dönemde fon akışının yoğunlaşmasını bekliyoruz. Maliye ve para politikasında çok güçlü adımlar attık. Enflasyonu çıpalayacak eşiklere doğru geliyoruz. Bundan dolayı sonrasına bakmamız gerekiyor. Önümüzdeki dönemde bu programın bu güçte daha doğrusu bu momentumla devam ettirilmesine yönelik sorular geliyor. İlgi yoğun, potansiyel büyük, programımız istikrarlı güçlü bir program. İnanıyorum ki bu ülkemize kalıcı uzun vadeli kaynak noktasında çözüm üretecek bir program.
Burada kararlılık, kurala bağlılık önemli. En önemlisi uygulama. İlk 3 ayda çok konuşmadık. İlk 3 ayda biz uygulama yaptık. Yani para politikasında enflasyonu nasıl çıpalarız o hususta hem bir parasal sıkılaşmaya gittik. Hem miktarsal sıkılaşmaya hem seçici kredi sıkılaşmasına gittik. Bunu destekleyecek gelir politikalarını oluşturduk. Bir yıl sonraki enflasyonu çıpalayacak, yatırımcıları ikna edecek para politikası duruşuna geçeceğiz dedik ve onu uyguladık. İzlenebilir, öngörülebilir, yani ne zaman nasıl yapacağız bu hususlarda hep uluslararası normlara uygun davrandık. Bu da güven artırdı. Ama tabiki biraz zaman alacak bu süreç.
Enflasyonda aylık bazda düşüş birkaç ay içinde gerçekleşecek, yıllık bazda kalıcı düşüş haziranda başlayacak.
“Rüzgar karşı taraftan esiyor”
Rüzgar arkamızda değil ve karşı tarafımızdan esiyor. Avrupa bölgesinde büyüme yüzde 1’in altında. Dış talep ciddi anlamda zayıf. Küresel talepler de sıkışık. Bu ciddi bir sıkılaşmayı öngörüyor. Dünya piyasalarında faizler yüksek ve yüksek kalacak. Doların güçlenmesi bizim aleyhimize. Euro karşılığı ürün satıyoruz ama hammaddeyi dolarla alıyoruz.
“Dezenflasyon programa güçlü bir geçiş için bir süre öngörüyoruz”
Eğer iyi bir hikayeniz varsa o zaman ilgi oluyor. Biz bu programın erken aşaması hatta geçiş dönemindeyiz. Biz hep şeffaf olduk. Dezenflasyon programa güçlü bir geçiş için bir süre öngörüyoruz. Önümüzdeki yılın ikinci yarısında etkilerini göreceğiz. Bugün aldığımız tedbirler aylar sonra kendisini gösterecek.
Maliye politikasında atılacak adımlar daha hızlı ama reform süreci zaman alacak. Şu an itibariyle program başladı. Etkisi hissedilecek. Yıllık bazda enflasyon düşüşü önümüzdeki yılın ikinci yarısında olacak. Ama aylık bazda enflasyon kaybı başlayacak.
İsrail-Filistin çatışması
Bölgedeki bu çatışmanın geçici ve sınırlı olmasını temenni ediyoruz. Küresel ekonomide büyüme en fazla yüzde 3 olarak görülüyor. Bununla uyumlu enerji fiyatları bugünün fiyatları değil. Bu belirsizlik ve çatışmaların geçici olumsuz etkileri olabilir. Ama esas belirleyici olan şey taleptir. Petrol şoku öngörmüyorum. Kalıcı etkisi sınırlı olur. Bu da bir belirsizlik ve olumsuzluk. Biz o nedenle ekonomimizin temelini sağlamlaştırmaya çalışıyoruz. Dış şoklara karşı güçlenmeye çalışıyoruz.
“KKM’den çıkışlar başladı”
Kur Korumalı Mevduat’tan çıkışlar başladı. Rezerv birikimi çok büyük hızla devam ediyor. Bu piyasa koşulları el verdiği ölçüde devam edecek. Cari açık daralacak. Büyümede yeniden dengelenme sürecindeyiz. Büyüme şu an ciddi anlamda iç talep kaynaklı bunu dengelemeye çalışıyoruz.
“İhracat bizim en büyük önceliğimiz”
İhracat kredilerini arttırmaya devam edeceğiz. İhracat bizim en büyük önceliğimiz. En büyük öncelik yatırım ve ihracat. Bütün kaynaklarımızı ihracat için seferber edeceğiz. Bunu önceliklendireceğiz.
“Altına olan talep düşecek”
Para politikasındaki rasyonelleşmeyle birlikte altına olan talebin düşeceğini öngörüyoruz. Burada yapacağımız en ufak bir normalleşme cari açığı milli gelire göre en azından yüzde 1 oranla azaltacak.
“Petrol ve doğal gazımız devreye girecek”
Gabar’daki petrol devreye girmeye başladı. 2025’in sonunda günlük 100 bin varile varacak. Sakarya sahasında doğal gaz üretimi başladı. 2028’de 15 milyar metreküpe ulaşacak. Bu tüketimimizin yüzde 25. Önümüzdeki yıllarda bu alanlarda dışa bağımlılığımız azalacak. Cari açığın azalmasıyla rezerv birikiminin artacağını düşünüyoruz. Petrol ve doğal gaz üretimi cari açığı en az yüzde bir aşağıya çekecek.
“Emeklilerimizin maaş artışı rutin yani yılın başında olacak”
Biz tabiki bütçe imkanlarını dün sonuna kadar zorladık. Yani orada önemli sayılacak bir bir defalık ödeme kararlaştırıldı. Emeklilerimiz için tüm çalışanlarımız için bir sözümüz var. Memurumuz, işçimiz, emeklimiz bir kere hiç bir şekilde enflasyona ezdirilmeyecekler. Onun ötesinde refahtan pay alınması noktasında da şartlarımızı giderek zorladık. En düşük emekli maaşı aralık 2022’de 3 bin 500 liraydı bugün 7 bin 500 lira. Enflasyon yüzde 65 bile olsa enflasyonun iki katı oransal artıştan bahsediyorum. Aynı konuda memurlar için söyleyebiliriz. En düşük memur maaşı bu sene yine manşet enflasyonun en az iki katı kadar arttı. Reel olarak bizim büyümemizin çok ötesinde toplumun tüm kesimlerine reel olarak çok büyük artışlar verdik. Önümüzdeki dönemde tabiki emeklilerimizi önceliklendireceğiz. Biz bu enflasyonu kalıcı şekilde tek haniye düşüreceksek enflasyonla uyumlu artış düzenine geçilmesi gerekiyor. Bu kısır döngüyü biz para politikasını rasyonelleştirerek yapacağız. Maliye politikasında harcamaları kontrol ederek yapacağız. Kamuda tasarrufla yapacağız bunu. Bizim taahhüdümüz toplumun yani hiç bir kesimini enflasyona ezdirmeme noktasında taahhütümüz var. Emeklilerimizin maaş artışı rutin yani yılın başında olacak.