Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Kırali, TÜRİB’in bu yılki performansı ve gelecek yıla yönelik hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
İşlem hacmine göre sırasıyla buğday, mısır, arpa başta olmak üzere Antep fıstığı, baklagiller, fındık, kuru kayısı, pamuk, zeytin ve yağlı tohumlar dahil 17 ürünün ELÜS’te işlem gördüğünü ifade eden Kırali, “”TÜRİB’in Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası’nda 2023’te işlem hacmi 82 milyar lira oldu. Gelecek yıl işlem hacminin 100 milyar lirayı aşmasını bekliyoruz. Piyasanın 4 yıllık faaliyet döneminde ELÜS işlem hacmi 23 kat artarak 182 milyar lira oldu. Günlük piyasa işlem rekoru, bu yıl yeni seviyelere taşındı. Günlük işlem hacmi rekoru 15 Ağustos’ta 2,4 milyar liraya, hacim ve miktar rekoru ise 4 Ağustos’ta 419 bin tona yükseldi.” dedi.
Kırali, Ticaret Bakanlığının kalite kriterlerini yayımlaması sonrasında kanolanın da TÜRİB’de işlem görebilecek ürün yelpazesine eklendiğini söyledi.
Bu yıl ülkede ve dünyada yaşanan olumsuzluklara rağmen verimli geçen hasat sayesinde dengeli bir tarım ürünleri piyasası gözlendiğine dikkati çeken Kırali, şunları kaydetti:
“Gıda arz güvenliği için stratejik ürünlerimiz olan arpa, buğday ve mısır gibi hem gıda hem yem sanayisinin önemli girdisi olan ürünlerde kaydedilen yüksek rekolteyle Toprak Mahsulleri Ofisinin piyasa düzenleyici politikaları aktif bir şekilde kullanması sayesinde piyasada öngörülebilirlik ve kontrollü fiyat hareketleri gözlendi. TÜRİB ELÜS Piyasası da kesintisiz hizmet vererek başarılı bir performansla yılı tamamladı. 2023’te 331 binden fazla işlem yapıldı. Piyasanın faaliyete geçtiği günden bu yana 1 milyondan fazla işlem, 216 binden fazla kayıtlı yatırımcı tarafından gerçekleştirildi.”
Kırali, TÜRİB’de işlem gören ürünlerin saklandığı 186 lisanslı deponun 10 milyon ton üzeri kapasitesiyle hizmet verdiğine işaret ederek, orta vadede bu kapasitenin 20 milyon tona ulaşmasının hedeflendiğini dile getirdi.
TÜRİB’in 2024 yılı vizyonu ve projeleri
TÜRİB ELÜS Piyasası’nda 2024’te 18 tarım ürününde işlem yapılacağı bilgisini veren Kırali, zeytinyağı, kuru üzüm, beyaz peynir, çay ve şeker gibi ürünlerim eklenmesine yönelik çalışmaları da yürüttüklerini bildirdi.
Kırali, TÜRİB AR-GE merkezinin yürüttüğü Teknolojik Dönüşüm Projesi kapsamında tarım piyasasında yerli ve milli borsacılık çözümü TÜRİB İşlem Sistemi’nin (TÜRİS) ülkeye kazandırılacağını belirterek, şöyle konuştu:
“Ürün piyasası aracı kurumlarının işlemlere aracılık edeceği sisteme geçişin 2024’ün ilk yarısında tamamlanması planlanmaktadır. Buna ilişkin gerekli mevzuat altyapısı tamamlandı, alt düzenlemeler yapılacak. Devreye alınacak işlem platformu üzerinden vadeli işlem sözleşmelerini işleme açmak için çalışmalar ivme kazanacak, 2025’te vadeli işlem piyasasının devreye alınması hedefleniyor.”
Borsada gerçekleştirilen işlemlerin güvence altına alınması için çeşitli piyasa gözetim faaliyetleri yürüttüklerini vurgulayan Kırali, piyasa izleme ve gözetim faaliyetlerinin yapay zeka destekli bir sistemle gerçekleştirilmesi amacıyla yürüttükleri projenin de gelecek yıl tamamlanacağını sözlerine ekledi.